Uit de Kamerbrief ‘Perspectieven voor agrarische ondernemers’ en de beantwoording van de Kamervragen over die brief komt duidelijk naar voren dat het ministerie van LNV kringlooplandbouw nog steeds als ‘kapstok’ ziet voor de verduurzaming van de landbouw. Zie hier de eerdere beleidsnota’s (visie plus realisatieplan) hierover uit 2018 en 2019.

Tijdens de online informatiebijeenkomst van afgelopen donderdag 23 juni kwam de ontwikkeling van een kernset KPI’s voor kringlooplandbouw ter sprake. Zoals beloofd onderstaand wat meer informatie over de stand van zaken daarvan.

Kamerbrief ‘Perspectieven voor agrarische ondernemers’ d.d. 16 juni

In de Kamerbrief stond onder andere het volgende over KPI’s:

“Een vorm van doelsturing waarmee nu al praktijkervaring wordt opgedaan, is het belonen van prestaties van agrariërs op basis van kritische prestatie-indicatoren (KPI’s). KPI’s bieden agrariërs een integraal en lange termijnperspectief op duurzaamheidsopgaven: door prestaties te belonen worden economie en ecologie met elkaar verbonden. Een goed werkende KPI-aanpak biedt ondernemersvrijheid omdat het de geleverde prestaties centraal stelt en doelsturing dichterbij brengt. De hoofddoelen van kringlooplandbouw – [op het vlak van] voer, mest en bodem – kunnen door sectoren worden vertaald naar een goede landbouwpraktijk door gebruikmaking van de KPI-systematiek.”

Verder kondigt de minister aan dat hij de Tweede Kamer in november 2022 zal informeren over de verdere uitwerking van kringlooplandbouw en met welke acties hieraan gevolg zal worden gegeven.

Beantwoording Kamervragen d.d. 22 juni

Ook in de beantwoording van de Kamervragen komt het KPI-traject aan de orde:

“Ik zie het puntensysteem in de eco-regeling, dat in het kader van het NSP wordt ontwikkeld, als een grote stap om vanuit de overheid toe te werken naar beloningen op basis van KPI’s. Ik wil benadrukken dat er geen blauwdruk is die voorschrijft wat kringlooplandbouw inhoudt. Ik zie het als de invulling van wat wij verstaan onder een goede landbouwpraktijk, die uiteindelijk zal worden afgemeten aan streefwaarden voor kritische prestatie-indicatoren. Op basis van KPI’s kan concreet worden gemaakt dat de goede landbouwpraktijk bestaat uit werkwijzen die er aantoonbaar toe leiden dat streefwaarden gehaald worden voor kerndoelen als biodiversiteit, emissiereducties, verbetering van de kwaliteit van bodem en water, en klimaat. Het is belangrijk dat streefwaarden voor milieu-indicatoren op gebieds- en bedrijfsniveau ontwikkeld worden in afstemming met Europese methodieken die in ontwikkeling zijn voor het bepalen van milieu-impact van producten/ketens, zodat we daarmee in de pas lopen: wat we van bedrijven in gebiedscontext vragen is dan in lijn met wat die bedrijven van afnemers in de keten horen.”

En:

“Het ministerie van LNV heeft vorig jaar aan een kennisconsortium onder leiding van de WUR opdracht gegeven voor de ontwikkeling van een kernset van kritische prestatie-indicatoren, waarmee op bedrijfsniveau de omslag naar kringlooplandbouw kan worden gestimuleerd en gemonitord. Deze set van KPI’s bouwt voort op de KPI’s die de afgelopen jaren zijn opgesteld en worden toegepast, zoals in de melkveehouderij (Biodiversiteitsmonitor) en in een aantal provincies/regio’s. Dit jaar worden meerjarige pilots opgezet om met deze Kernset van in de praktijk ervaring te gaan opdoen en de systematiek door te ontwikkelen.”

Het beoogde/benodigde tijdspad

In een recent paper over het KPI-K-traject dat in mei jl. door de WUR gepubliceerd is, wordt het volgende tijdspad genoemd:

“Indien LNV verder wil met de ontwikkeling van de KPI-K-systematiek zal dit forse inspanningen vergen, zowel van de uitvoerders (het consortium) als van LNV en andere partijen. Een vervolg vraagt een substantiële inzet van tijd en middelen. We verwachten dat een traject van minimaal 3-4 jaar nodig is voordat op grote schaal op een eenduidige manier met een integrale set KPI’s voor kringlooplandbouw gewerkt kan worden door de hele Nederlandse landbouw. In het eerste jaar zal de focus veelal moeten liggen op inhoudelijke doorontwikkeling en een betere afbakening, zoals via praktijkpilots in de vier onderscheiden toepassingsvormen. In de loop van 3-4 jaar kan de aandacht steeds meer komen te liggen op het daadwerkelijk testen van de volledige KPI-set in de praktijk in alle sectoren, en op het verder verfijnen en praktijkrijp maken van de aanpak en de datastromen.”

De kernset KPI’s voor de kringlooplandbouw